Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın Kasım Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu

Patronlar Dünyası’nın haberine göre, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Kasım Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu’nu duyurdu. Bu rapora göre, kasım ayında tüketici fiyatları yüzde 2.24 oranında artış gösterdi ve yıllık enflasyon 1.49 puan azalarak yüzde 47.09 seviyesine geriledi. Mevsimsellikten arındırılmış veriler incelendiğinde, gıda dışı tüketici fiyatlarındaki aylık artışın manşet enflasyona kıyasla daha ılımlı olduğu gözlemlendi. B endeksinin yıllık değişim oranı 1.42 puan azalarak yüzde 45.68, C endeksinin yıllık değişim oranı ise 0.62 puan düşüşle yüzde 47.13 olarak kaydedildi.

TEMEL MAL GRUBUNUN KATKISI SABİT KALDI

Yıllık tüketici enflasyonuna katkılar incelendiğinde, bu dönemde enerji, hizmet ve alkol-tütün-altın gruplarının katkıları sırasıyla 1.07, 0.72 ve 0.41 puan düştü. Temel mal grubunun katkısı ise sabit kaldı, ancak gıda grubunun katkısı 0.71 puan artış gösterdi. Mevsimsellikten arındırılmış verilerle, aylık artışlar bir önceki aya kıyasla B ve C göstergelerinde sınırlı bir yükseliş sergiledi. Fiyat artışları, B endeksini oluşturan gruplardan işlenmiş gıda kategorisinde gerilerken, hizmetlerde yatay bir seyir izlenirken, temel mallarda ise bir miktar yükseliş kaydedildi.

KASIM AYINDA ENFLASYON ANA EĞİLİMDE YATAYA YAKIN SEYRE İŞARET ETTİ

Dağılım ve model bazlı ana eğilim göstergeleri, bir önceki aya kıyasla belirgin bir değişim sergiledi. TCMB bünyesinde takip edilen göstergeler, kasım ayında enflasyonun ana eğiliminde yataya yakın bir seyir izlediğini ortaya koydu. Ayrıca, dağılım ve model bazlı ana eğilim göstergelerinin, B ve C gibi kalıcı dışlamaya dayalı göstergelere kıyasla daha düşük değerler aldığı gözlemlendi. Hizmet fiyatları kasım ayında yüzde 1.61 artarken, grup yıllık enflasyonu 1.89 puan azalarak yüzde 67.89’a geriledi. Yıllık enflasyon ulaştırma dışındaki tüm alt gruplarda düşüş gösterdi.

AYLIK BAZDA KİRA GRUBU GÖRECE YÜKSEK ARTIŞ KAYDETTİ

Aylık bazda kira grubu yüzde 4.18 ile görece yüksek bir artış kaydetse de, sözleşme yenileme oranındaki düşüş ve sözleşmelerdeki artış oranının gerilemesi nedeniyle kiraların bir önceki aya kıyasla yavaşladığı gözlemlendi. Kira dışındaki hizmetlerde aylık enflasyon yüzde 0.90 ile düşük seyretti. Lokanta-otel grubunda yemek hizmetlerindeki aylık fiyat artışı yavaşlarken, konaklama fiyatlarındaki düşüş devam etti. Böylece grup aylık enflasyonu yüzde 0.79 ile önemli ölçüde zayıfladı.

Kasım ayında ulaştırma hizmetleri fiyatları görece yatay (yüzde 0.33) bir seyir izlerken, bir önceki aya kıyasla nispeten güçlenen haberleşme alt grubu aylık fiyat artışında (yüzde 1.88) sabit telefonla yapılan görüşme ve internet ücretlerindeki artışlar etkili oldu. Bu dönemde diğer hizmetler grubundaki fiyatlardaki ılımlı artış (yüzde 0.97), bu grupta yaşanan yavaşlamanın sürdüğüne işaret etti.

BEYAZ EŞYA VE TÜKETİCİ ELEKTRONİĞİ BELİRGİN YÜKSELDİ

Kasım ayında, temel mal grubunun yıllık enflasyonu 0.45 puan artarak yüzde 28.90 seviyesine ulaştı. Aylık bazda temel mal enflasyonu düşük seyretti. Dayanıklı mal fiyatları yüzde 1.27 oranında artarken, grup yıllık enflasyonu 0.74 puan yükselişle yüzde 23.84 oldu. Alt kalemler bazında, beyaz eşya ve tüketici elektroniği fiyatları belirgin oranlarda artış gösterirken, otomobil ve mobilya fiyatları ise oldukça ılımlı bir seyir izledi. Giyim ve ayakkabı grubu fiyatları mevsimsel etkilerle gerilerken, yıllık enflasyon bu grupta görece yatay bir seyir izledi.

Diğer temel mal fiyatları ise referans avro kurundaki güncellemenin etkisiyle, ev ile ilgili temizlik malzemeleri ve kişisel bakım kalemleri öncülüğünde yükseldi.

ENERJİ FİYATLARI KASIM AYINDA ARTTI

Enerji fiyatları kasım ayında yüzde 0.81 artış gösterirken, grup yıllık enflasyonu 13.29 puan düşerek yüzde 46.08 seviyesine geriledi. Uluslararası petrol fiyatlarındaki gelişmelerin etkisiyle akaryakıt fiyatları aylık yüzde 0.24’lük artışla nispeten yatay bir seyir izledi. Katı yakıt ve tüp gaz fiyatları ise artış kaydetti.

Kasım ayında tüketici enflasyonu üzerinde gıda fiyatlarının etkisi belirgin bir şekilde öne çıktı. Diğer taraftan, gıda hariç aylık tüketici enflasyonu yüzde 1.34 ile ılımlı bir seyir izledi. Gıda ve alkolsüz içecekler grubu fiyatları bu dönemde yüzde 5.10 artarken, yıllık enflasyonu 3.29 puan yükselerek yüzde 48.57 seviyesine ulaştı. Yıllık enflasyon işlenmemiş gıda grubunda 12.74 puan artarak yüzde 59.79 düzeyinde gerçekleşirken, işlenmiş gıda grubunda 4.62 puan gerileyerek yüzde 39.10 oldu.

İşlenmemiş gıda fiyatları (yüzde 9.00), sebze (yüzde 29.55) ve yumurta (yüzde 14.10) öncülüğünde yüksek aylık artışlar sergiledi. İşlenmiş gıda fiyatları ise yüzde 1.58 artışla bir önceki aya kıyasla yavaşladı; bu alt grupta (ekmek dışındaki) tahıl ürünleriyle şeker-çikolata kalemlerinin etkisi öne çıktı.

Yurt içi üretici fiyatları kasım ayında yüzde 0.66 artarken, yıllık enflasyon 2.77 puan düşerek yüzde 29.47’ye geriledi. Bu dönemde ana sanayi grupları itibarıyla, dayanıksız tüketim malı grubundaki fiyat artışı yüzde 2.21 olurken, sermaye ve ara malları (yüzde 0.62 ve yüzde 0.64) ile enerji (yüzde -2.32) manşet oranını sınırlayan gruplar olarak öne çıktı.

Kaynak: Patronların Dünyası