Telefon dolandırıcılığının tarihçesi ve günümüzdeki yöntemleri hakkında kapsamlı bir inceleme. Bu yazıda, dolandırıcıların kullandığı taktikler ve korunma yolları hakkında bilgi edinebilirsiniz.
Türkiye, cep telefonuyla ilk kez 1994 yılında tanıştı. Bu tarihi dönüm noktası, dönemin Başbakanı Tansu Çiller’in Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’i cep telefonuyla aramasıyla gerçekleşti. Ancak cep telefonlarının topluma entegre olması ve geniş alanlarda kullanılmaya başlaması, sonraki yıllarda oldu.
HER ŞEY ARAN KAZAN’LA BAŞLADI
2000’li yıllara geldiğimizde, cep telefonları hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline gelmişti. O dönemde yeni bir GSM operatörü, cep telefonlarına gelen aramalardan kontör kazanma kampanyası başlattı. Yapılan her 5 dakikalık konuşma sonrasında, cep telefonuna otomatik olarak kontör yükleniyordu. Ancak bu kampanya, aynı zamanda Türkiye’de ilk telefon dolandırıcılık olaylarının da başlangıcını işaret ediyordu.
TELEFON DOLANDIRICISI NELER ANLATTI?
Emekli polis İsa Altun, 2016 yılında “Ortam Sanal Suç Gerçek” adlı kitabında, Türkiye’nin ilk telefon dolandırıcılarından A.Z. ile bir görüşme gerçekleştirdi. A.Z., ilkokul mezunu ve askerlik dışındaki hayatında Şanlıurfa’dan hiç çıkmamış biriydi. Hapis cezası aldıktan sonra dolandırıcılığa son vererek topluma kazandırılmaya çalıştı. A.Z., dolandırıcılığın nasıl başladığını şu sözlerle dile getirdi: “Dolandırıcılık masumca başladı. Bir GSM operatörü, abonelerine yönelik ‘Telefonla aran, kontör kazan’ uygulaması başlattı. Burada yaşayan bazı insanlar, çok iyi derecede Arapça bildikleri için yurtdışındaki akrabalarını arıyorlardı.”
ERGENEKON NUMARASINA EVRİLDİ
Daha sonra dolandırıcılık teknikleri gelişti. 2006-2007 yıllarında Ergenekon soruşturmaları ortaya çıktığında, dolandırıcılar insanları bu isimle korkutarak para talep etmeye başladılar. Kurbanın bilgileri, hackerlar tarafından e-ticaret sitelerinden çalınıyordu. Dolandırıcılar, kurbanın evini arayarak aile bireyleriyle iletişim kuruyor ve kendilerini polis veya savcı olarak tanıtıyorlardı.
TELEFONDA HİPNOTİZE OLUYORLAR
Dolandırıcılar, kurbanı korkutmak ve ardından güven vermek için çeşitli taktikler uyguluyorlardı. Örneğin, evde polislerin bulunduğunu söyleyerek kurbanı hipnotize ediyor ve telefonda verilen hesaba para yatırmalarını sağlıyorlardı. “Telefonu kapatmaması” konusunda ısrarcı oluyorlardı.
10 BİN TL ALMAK İÇİN DOLANDIRILDILAR
Bazı dolandırıcılık olaylarında, “10 bin TL kazandınız” şeklindeki kampanyalar ile insanları ikna ediyor ve masraf adı altında para talep ediyorlardı. Bu tür dolandırıcılıklara katılmamış kişiler bile bu yanıltmalara kapılarak paralarını kaptırıyordu.
ERGENEKON GİTTİ, FETÖ GELDİ
Ergenekon soruşturmalarının ardından, dolandırıcılar bu kez FETÖ soruşturmalarını kullanmaya başladılar. Emniyet Genel Müdürlüğü, dolandırıcılıkla mücadele amacıyla kamuoyuna, “Kendilerini polis, asker veya savcı olarak tanıtan şahıslara inanmayın” uyarısı yaptı.
TEK KURTULUŞ TELEFONU KAPATMAK
Dolandırıcılık yöntemleri geliştikçe, dolandırıcılar da kendilerini yeniledi. Uluslararası hacker grupları, vatandaşların kimlik bilgilerini ve telefon numaralarını ele geçirerek dolandırıcılığı daha da yaygın hale getirdi. Kurbanların telefon görüşmesini kesmesi, dolandırıcılıktan kurtulmanın tek yolu haline geldi. Türkiye genelinde, dolandırıcılara karşı “Kendilerini polis ve savcı olarak tanıtan kişilere inanmayın” mesajları yayımlandı.
TEKNOLOJİYLE BİRLİKTE DOLANDIRICILAR DA EVRİLDİ
Teknolojinin ilerlemesiyle dolandırıcılar da yeni yöntemler geliştirdi. Yapay zeka ile ünlü kişilerin görüntüleri ve sesleri değiştirilerek dolandırıcılık faaliyetlerinde kullanıldı. Örneğin, Nobel Ödüllü ekonomist Daron Acemoğlu, dolandırıcıların hedefi oldu ve bu durumu sosyal medya hesabından duyurmak zorunda kaldı.
Telefonla dolandırıcılık suçu, Türk Ceza Kanunu’nda iki şekilde ele alınmaktadır. Basit dolandırıcılık suçu, Asliye Ceza Mahkemeleri’nde, nitelikli dolandırıcılık ise ağır ceza mahkemelerinde görülmektedir. Basit dolandırıcılık suçunun cezası 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası iken, nitelikli dolandırıcılık için ceza 3 yıldan 10 yıla kadar çıkabilmektedir. Suçun işleniş şekline göre ceza miktarı artış göstermektedir.
İLGİLİ HABER
Dolandırıcılar Bedri Baykam’ı hedef aldı
Kaynak: Patronların Dünyası