Kraliçeden zengin Türk’lükten, tedavi borcunu ödeyemeyen hastaya: Bir Asil Nadir öyküsü

Murat KAYA

Başarı yahut başarısızlık olarak görülebilecek detaylar taşıyan bu “Nadir” kıssa, “İnsan ne oldum dememeli, ne olacam” demeli kelamının kana kemiğe bürünmüş hali adeta.

Geçen gün gazetelere yansıyan bir haber; Türkiye’de herkesin görkemli hayatıyla tanıdığı ultra güçlü bir adamın, özel hastanede tedavi borcunu ödeyemediği için devlet hastanesinde tedaviye mecbur kalmaya düşecek kadar yoksullaştığını anlatıyordu.

“KRALİÇE’DEN VARLIKLI TÜRK”

“Önce servetini sonra sıhhatini kaybetti” başlığıyla, KKTC’deki devlet hastanesinde müşahade altında tutulduğu belirtilen o adam; İngiltere’de bir devir, “Kraliçeden varlıklı Türk”, Türkiye’de de “Özal’ın prensi” olarak anılan Asil Nadir’den diğeri değil.

Yakın geçmişi yaşayanların ismini çok daha uygun bildiği Kıbrıslı bu iş insanı, Türkiye’de olduğu kadar dünyada da ultra güçlü kimliği ve görkemli hayatıyla ön plana çıkmıştı.

SİMGE İSİM, “NADİR” HİKAYE

Elektronikten medyaya güçlü bir iş imparatorluğu kuran, Londra’da kendi şirketini soyduğu gerekçesiyle tutuklanan ve bir kısmı mesken mahpusu olmak üzere yıllarca mahpusta kaldıktan sonra büyük bir çöküş yaşamaya başlayan Asil Az, PD takipçilerinin kıssasını okumayı hak ettikleri simge isimler ortasında bulunuyor.

Soyadı üzere “Nadir” bir öyküye sahip olan Asil Ender, zenginleşme ve çöküşünün öyküsünü, yaşarken yazdı, bizse onun yazılmış bu kıssasını aktarıyoruz.

ÖZELLEŞTİRME SİYASETLERİ VE ZENGİLEŞME

Türkiye, 1980 darbesinin yarattığı kaotik ortamdan sonra merkez parti ANAP ve Başbakan Turgut Özal eliyle liberal atılımlarda bulunmaya başladı. Özal’ın 1990’lı yıllardaki özelleştirme siyasetleri, hem devlete hem de ticaretle uğraşan insanlara para kazandırdı. Özelleştirme furyasında, birtakım beşerler o devir daha fazla zenginleşti.

İnşaat atılımları müteahhitleri, ihracat ve ithalat da sanayicileri zenginleştirdi, büyük zenginlik öyküleri yazılmaya başlandı. Bu periyot toplumun küçük memur, emekli, küçük esnaf, küçük çiftçi üzere düşük ve sabit gelirliler de “orta direk” olarak anılıyordu.

SOSYETE HABERLERİ REVAÇTA

Ayrıca Türkiye’de diğer bölümlerde de değişim rüzgarları esiyordu. Kurulan özel televizyonlar, birbiri gerisine çıkan magazin gazete-dergileri ve o mecmualarda uzunluk gösteren sosyete ünlüleri, verdikleri davetler, şatafatlı hayatları…
Bu sosyetik simalar, Özal’ın öncülüğündeki atılımlarla zenginleşme başarısına erişen bireyler ve ailelerden oburu değildi. Bu bireylerden birisi de, 1941 KKTC Lefke doğumlu Asil Nadir’di…

Yalılar tarihinde kıymetli bir yere sahip Kanlıca’daki Sadullah Paşa Yalısı, işte o yıllarda, beyaz ekip elbisesi, purosu, geriye hakikat taranmış jöleli saçlarıyla Kıbrıslı çok güçlü bu iş adamını, hoş eşini ve çocuklarını ağırlıyordu.

AYŞEGÜL NADİR’İN “KALBURÜSTÜ AİLE” PARTİLERİ

Mecmuaların en baş sayfalarını süsleyen Ayşegül Ender, o vakitlerin magazin figürü olarak hafızalardaki yerini çoktan kazımıştı.

Kiraladıkları yalıda davetler üzerine davetler veren Ayşegül Az, Asil Nadir’in de işlerinden fırsat buldukça katılabildiği bu davetlerde, cemiyetin özel isimlerini ağırlıyor, cümbüş partileri medyaya haber olduğu üzere günlerce meraklıları tarafından da konuşuluyordu.

Dönemin magazin gazetecisi Atılay Kandemir, Ayşegül Nadir’in Londra ve İstanbul sosyetesini buluşturduğu birinci davetini, “Türkiye’nin kalburüstü tüm aileleri bu davetteydi. Ayşegül Az, konuk ağırlama konusunda tam not almıştı” tabirleriyle haberleştirmişti.

500 MİLYON STERLİNLİK SERVET: DÜNYADA EN GÜÇLÜ 11’İNCİ KİŞİ

Takvimler 1985 yılını gösterdiğinde, 1963’te ailesinin Londra’ya taşınmasıyla İngiltere günleri başlayan ve o ülkede de bir. zenginlik öyküsü yaratan Asil Nadir’in servetinin 500 milyon sterlini aştığı belirtiliyordu.

Tekstil eserlerini bu periyotta Orta Doğu’ya pazarladığı Polly Peck International (PPI) isimli İngiltere’deki şirketin sahibi varlıklı olarak ismini duyuran Asil Nadir’i, Sunday Times o devir dünyanın en güçlü 11’inci insanı olarak tanıtmıştı.

GAZETECİLİKLE TEK İLGİSİ ÇOCUKLUĞUNDA GAZETE SATMASIYDI: ÖZAL’IN TAVSİYESİYLE MEDYA İMPARATORLUĞU KURDU

Dünyadaki Türk zenginlerin ülkede yatırım yapması için çalışmalarda bulunan Turgut Özal o devir Asil Nadir’e, Türkiye’de medya alanına yatırım yapması tavsiyesinde bulundu.

Gazetecilikle tek ilgisi, çocukluğunun Kıbrıs’ında gazete satmak olan Ender, teklif üzerine servetinin yarısına denk gelen 250 milyon sterlini gözden çıkararak medya dünyasına girdi ve Günaydın gazetesini 40 milyon dolara satın aldı.

Nadir daha sonra sırasıyla Güneş gazetesi ve Gelişim Mecmua Grubu’nu da satın alarak 1988’de medya imparatorluğu kurdu.

Gazetecilik mesleğiyle uğraşanlar dışında medyaya yatırım yapan birinci iş insanlarından biri olan Az için daha sonra, “medyada tekelleşmeyi başlatan adam” tanımlamaları da yapılmıştı. Ondan sonra medya daima, gazetecilikle pek de ilgisi olmayan ultra zenginlerin yatırım alanı olarak görülmeye başlandı ve benzeri satın alma örnekleri yaşandı.

KENDİSİNİ “JR”, KARISINI “SUE ELLEN” OLARAK GÖSTEREN NOKTA’YI DA SATIN ALDI

Medya imparatorluğunu genişleten Asil Nadir’in, eşi ve kendisini dizi sinema karakterleri olarak kapağına taşıyan Nokta Dergisi’ni satın almasını da, o devir derginin yayın yönetmeni olan Arda Uskan bir yazıyla kaleme almıştı.

Uskan, “Bir mühlet evvel Asil Nadir’i Nokta’nın kapağına taşımıştık, kocaman puntolarla ‘Alaturka Dallas’ yazmıştık. Fotomontaj fotoğrafta, ‘Asil Nadir’in başında JR şapkası vardı, Ayşegül Az de Sue Ellen olmuştu. Yazıda Nadir’in servetinin yanı sıra Dallas dizisini aratmayan aile münasebetleri de yer alıyordu ve Asil Ender Nokta’yı satın aldı” diye belirtmişti.

BU NE BİÇİM İŞVEREN?

Gazeteci Arda Uskan, Asil Az ile Nokta’yı satın almasının akabinde Kanlıca’daki yalısında verdiği davette müsabakasını ise, “Bu ne biçim işveren?” sorusuyla bitirdiği bir yazıyla şöyle anlatmıştı.

“Köşkün kapısına geldiğimizde Asil Az karşıladı bizi. Yanında da eşi Ayşegül Ender. Bu ikisi için bir müddet evvel Nokta’da hazmedilmesi güç bir kapak yapan biz değil miydik? E artık ben, o derginin yayın yönetmeni olarak JR ve Sue Ellen ile el sıkışıyordum. Husus hiçbir vakit gündeme gelmedi. O geceden aklımda kalan, Asil Nadir’in rugan ayakkabılarının bastığı yarı ıslak çimlerin üzerinde hâlâ nasıl bu türlü pırıl pırıl kalabildiği oldu… Bu ne biçim ayakkabıydı yahut bu ne biçim patrondu?”

BÜTÜN GAZETECİLER AYŞEGÜL NADİR’İN PEŞİNDEYDİ

Bütün gazeteciler o devir kimi takip edeceklerini, kimden bol haber çıkacağını biliyordu. Gözdeleri; Asil Nadir’in en az onun kadar tanınan karısı Ayşegül Nadir’in üzerindeydi. Hoşluğuyla de nam salan Ayşegül Az, mecmualara uzunluk boy pozlar veriyor, “Asil’e hoşu ben öğrettim” diyordu. Çiftin özel hayatı didik didik ediliyordu ve Asil Nadir’in eski sevgililerinin listeleri gazetelerde okuyucuya sunuluyordu.

DOLANDIRICILIK ARGÜMANI VE TUTUKLANMA

Bu havalı hayat hikayesi bir mühlet sonra, hüzünlü bir hal alacaktı. Kara haber, 1990’da büyüdüğü, zenginleştiği İngiltere’den geldi. Borç batağından kurtarıp satın aldığı ve en düzgün şirketler ortasına koyduğu Polly Peck’in paylarını yapay biçimde yükselttiği, o şirketi soyduğu sav ediliyordu.

Orada “dolandırıcılık” suçlamasıyla açılan soruşturma kapsamında tutuklandı. Tam 3.5 milyon sterlinlik kefaletle özgür bırakıldı lakin 1993 Eylül’ünde yargılanmasına karar verildiğinde cürüm evrakı sayısı 30’u geçmişti.

Dönemin şahitlerinden Londra’da Cumhuriyet gazetesi için çalışan Edip Emil Öymen o periyodu, “Asil Nadir’le meskeninde görüştüm. Kentin seçkin ve kibar semti Mayfair’de içi antikalarla döşeli konutunda konuştuk. Hakkındaki tezleri sordum. Çok mukadderatçı bir halla ‘Her iddiayı yanıtlamaya çalışırsam, öbür iş yapamam’ demişti. 1990’da ismi sahtekârlık sözcüğüyle yan yana anılır oldu. Mayıs 1993’te İngiltere’deki gümrüksüz bir küçük havaalanından KKTC’ye kaçtı” diye yazmıştı.

PİLOTU KANDIRIP KAÇTI

Onun çok sayıda kabahatten, belgeden kaçma öyküsü de, gazeteci Öymen’in aktardığı üzere, sinema senaryolarını aratmayacak cinstendi.

Planlanan, Cessna tipi özel bir uçağın İngiltere’nin Hatfield Havaalanı’ndan havalanmasıydı. Fakat havalanan uçağın içinde Asil Ender yoktu. Zira o pilotu kandırıp bir gün sonra kaçacaktı.

YALININ LANETİ Mİ BULAŞTI?

İngiltere’deki soruşturma ve dava evrakları Ender ailesinin üstüne kara gölge üzere çökmüştü. Bir vakitler “Kraliçeden güçlü Türk” olarak anılan Asil Az, KKTC’ye kaçması ve mal varlığını eritmesi sonucu artık “Kaçan Türk” olarak anılmaya başlanmıştı.

Ama ailenin tek talihsizliği bu değildi. Kiralayıp restore ettirdikleri ve oturdukları Kanlıca’daki Sadullah Paşa Yalısı’nın mit olarak lisandan lisana dolaşan laneti adeta onlara bulaşmıştı.

NECİBE HANIM’IN HAYALETİ

Burada, yalıya ismini veren Sadullah Paşa’nın ve eşi Necibe’nin öyküsünü anlatmak da gerekiyor.

Rivayet odur ki; Abdülhamit devrinde Viyana’ya sürgüne gönderilen Sadullah Paşa, gurbete dayanamayıp hava gazıya intihar ediyor. Eşi Necibe Hanım, yıllar boyunca aşık olduğu adamın bir gün döneceği ümidiyle bekleyip duruyor lakin mevt haberi gelince buna bir türlü inanmıyor ve akli istikrarını kaybediyor.

Necibe Hanım, eşinin vefat haberini aldığı gün, gençliğinde giydiği ve paşanın çok beğendiği pembe elbisesini giyerek yalının bahçesinde paşasının dönüşünü beklemeye başlıyor. Yılllar uzunluğu süren bu bekleyiş, arkasında yalıyı “lanet”le yan yana getiren rivayetler ürettiriyor.

Sonraki yıllarda yalıyı satın alan pek çok kişi yalının bahçesinde, koridorlarında pembe elbiseler içerisinde bir bayan hayaletiyle karşılaştıklarını söyleyerek yalıyı elden çıkarıyor ve Necibe Hanım’ın yalıda pembeler içinde hala paşasını beklediğine inanıyor. O Necibe hanım mümkündür ki Az ailesini hoş karşılıyor!

YALIDA ELE GEÇİRİLEN KURAN-I KERİM VE TARİHİ ESERLER

İşte, Ender çiftinin de tıpkı oturdukları yalı üzere lanetlendiği konuşuluyordu.

Kara bulutların üzerlerinde gezindiği çift, evliliklerini sonlandırdı. Asil Nadir’in karısı Ayşegül Az, evvelden “ultra zenginlik” manasına gelen fakat lanetlendikleri belirtilen periyotta “kaçak” tanımlamasıyla da kullanılan “Nadir” soyadını artık istemiyordu.

Ayşegül Hanım artık, çok bilinmesini sağlayan orijinal “Tecimer” soyadını kullanmaya başlamıştı.

Ama Asil Nadir’in talihsizliği ona da bulaşmıştı bir kez. Tarihi yapıtlara olan iştahlı düşkünlüğü onun mahpus cezası almasına neden oldu.

Amasya Beyazıd Kütüphanesi’nden çalınan Kuran-ı Kerim, Tecimer’in yalısının bahçesinde bulundu. Aramaları genişleten sorumlular tıpkı yalıda 335 kesim tarihi eser daha buldu. Tecimer hakkında 4.5 yıl mahpus cezası istendi. Fakat o da mahpus cezası verilmeden evvel tıpkı kocasının İngiltere’den kaçması üzere bir uçağa binerek Fas’a kaçtı.

ZAMAN AŞIMI SONRASI GELEN SEFAHAT

Yurt dışına kaçan Ayşegül Tecimer, evvel Fas’ta sonra farklı farklı ülkelerde kaçak formda yaşadı. İsmi birkaç genç erkekle anıldı ve o kendinden 25 yaş küçük Mete Deniz’le dünyaevine girdi.

Uzun süre sonra Türkiye’deki davası vakit aşımına uğradı. O, Türkiye’ye de artık daha rahat gidip gelmeye başladı. Hatta eski şatafatlı hayatına geri dönmek için genç eşiyle magazin sayfalarını süsleyen etkinliklerde en önde yer aldı. Katıldığı bir tekne partisinde çıplak dansçılarla görüntülenmesi çok konuşuldu.

KKTC’DEKİ SESSİZ HAYAT: FİLİSTİNLİ NERİMAN PARILTI İLE EVLENDİ


Asil Ender ise Mayıs 1993’te doğduğu ülkeye Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne kesin dönüş yaptı ve eski eşi Ayşegül Tecimer’in bilakis daha sessiz bir hayatı seçti. 2005 yılında kendisinden 43 yaş küçük ve Filistinli Neriman Işık ile evlendi.

Nadir yeni eşi için, “Onunla geçirdiğim bir gün de, bir yıl da, bir hayattır benim için” tabirlerini kullanarak ne kadar çok sevdiğini aktarmıştı.

İNGİLTERE’DE SUÇLANMASI AKLINDAN ÇIKMIYORDU

Ancak İngiltere’de suçlanması ve mal varlığını kaybetmesi aklından çıkmıyordu ve aklanmak istiyordu. Kendi isteğiyle 17 yıl boyunca sessiz bir hayat yaşadığı Kıbrıs’tan, 2010 yılında Londra’ya gitti. Burada ayağına elektronik kelepçe takıldı. Umutluydu ve aklanmak istiyordu lakin yalısının laneti, üzerinden gitmemişti…

Londra’da heyet onu hatalı buldu. 28 yaşındaki genç eşi Işık Nadir’le Londra’nın lüks semtlerinden biri olan My Fair’deki konutunda elektronik kelepçeyle yaşayan Az, tutuklanarak cezaevine gönderildi. Yeni eşini de yalnız bırakmıştı; cezaevine gideceği belirli olunca da ağzından, “Nelson Mandela da, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da geçti bu yoldan. Vatan sağ olsun” sözleri dökülmüştü.

“BUNLAR BİZİM İÇİN ÇOCUK OYUNCAĞI”

Asil Ender 10 yıl ceza aldı ve İngiltere maddelerine nazaran 5 yılını cezaevinde geçirmesi gerekiyordu. Filistinli eşi Neriman Parıltı temyiz yoluna gideceklerini açıklamış, Asil Az ise karardan sonra gülümseyerek, “Bunlar bizim için çocuk oyuncağı” demişti.

Şatafat ve çöküşün bir ortaya geldiği bu hayat öyküsünün sahibi Asil Ender, yurt dışında olduğu üzere Türkiye’de de bütün mal varlığını kaybetti. Hakkında açılan davalar nedeniyle Türkiye’deki şirketlerine el konuldu. Kurucusu olduğu Vestel’i Zorlu Holding Başkanı Ahmet Zorlu, 55 milyon dolarlık borcu üstlenerek satın aldı.

SÜPER VARLIKTAN TEDAVİ BORCU ÖDEYEMEZ DURUMA GELMESİ

Filmlere mevzu olacak bu türlü bir hayat yaşayan Asil Az artık; özel hastanede tedavi borcunu ödeyemediği için devlet hastanesinde tedavi olup taburcu edildiği belirtilen haberlere bahis oluyor.

Yeniçağ’dan Ümit Karadağ’ın haberine nazaran, ağustos ayı sonunda Lefkoşa Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’nde müşahede altına alınan 83 yaşındaki Asil Nadir’in denetim gayeli hastaneye yatırıldığı, kritik bir durumunun kelam konusu olmadığı, akciğer ve bağırsaklarında yaşadığı sorun nedeniyle denetim maksatlı olarak hastanede tutulup iki gün sonra taburcu edildiği belirtilmişti.

Bir vakitler dünyanın en güçlü adamlarından biri olan Asil Nadir’in birkaç hafta evvel de Lefkoşa’daki aynı devlet hastanesinde tedavi gördüğü hatırlatılan haberde, Nadir’in özel hastane yerine devlet hastanesinde tedavi olma sebebinin, daha evvelki borçları hasebiyle özel hastaneye kabul edilmemesinden kaynaklandığı tez edilmişti.

ZAMANIN ACIMASIZ RUHU

Yıllarca şatafat içinde yaşayan, eşiyle magazin, işiyle de iktisat sayfalarını süsleyen, İngiltere’de dünyanın en varlıklı 11’inci bireyi olarak hakkında haberler yazılan Narin, vaktin acımasızlığını ruhunun derinliklerine kadar hissettiği o son görüntüyü-bilgileri gazetecilere vermişti.

Para sahibi olmanın ne olduğunu bir dönemki şatafatıyla çok uygun anlatan Narin, para sahibi olamayınca ne olduğunu da şimdiki gazete sayfalarına yansıyan “sefalet” imgesiyle (haberiyle), bir roman yahut bir sinemadan daha vurucu halde anlatmıştı.

Bize düşen, “Nadir” olan bu öykünün ortasından Dennis Adonis’in o bildirisini almak:

“Hırsızların krallığında, dürüst bir adamın yolları her vakit bir kabahat olacaktır”

patronlardunyasi.com