Avrupa’da Kurtların Koruma Statüsü Değişiyor

Patronlar Dünyası’nın haberine göre, Avrupa Konseyi’ne bağlı Bern Sözleşmesi Komitesi, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu’nun kurtların koruma tedbirlerinin gevşetilmesi yönündeki önerisini onayladı. Bu yeni düzenleme ile kurtlar, “sıkı korunan” statüsünden “korunan” statüsüne geçirilecek. Alınan kararın üç ay içinde uygulanması planlanıyor. Ancak, üye ülkelerden üçte birinin itiraz etmesi durumunda bu karar askıya alınabilir.

Türkiye de Bern Sözleşmesi’ne taraf ülkeler arasında yer alıyor. Ancak, Yaban Hayatı Ekoloğu ve Doğa Derneği Biyoçeşitlilik Koordinatörü Şafak Arslan’a göre, bu durum Türkiye’de kurtların avlanmasının otomatik olarak serbest hale geleceği anlamına gelmiyor. Orta Avrupa’da soyu tükenme tehlikesi ile karşılaşan kurtlar, 2000’li yılların başında sıkı koruma önlemleri sayesinde tekrar ortaya çıkmaya başladı ve hızla çoğaldı. Avrupa’da 2012 yılında yaklaşık 11 bin olan kurt popülasyonunun, bugün 20 binin üzerine çıktığı tahmin ediliyor.

Kurt sürüleri, özellikle küçük baş hayvan yetiştiricileri için ciddi bir tehdit olarak algılanıyor. Avrupa’da her yıl en az 65 bin evcil hayvanın, özellikle koyun ve keçilerin, kurt saldırıları sonucu hayatını kaybettiği tahmin edilmektedir. Çiftçilerin yaşadığı bu sorun, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in sahip olduğu Midilli atına yönelik bir kurt saldırısının ardından daha fazla gündeme geldi. Von der Leyen’in “Dolly” adlı Midillisi, 2022 yılında Almanya’nın Aşağı Saksonya eyaletinde kurtlar tarafından parçalandı. Bu olay, kurtlarla ilgili önlemlerin alınması konusunda harekete geçilmesini sağladı.

Kurtların Koruma Statüsü Nasıl Değişti?

AB Komisyonu’nun talebi üzerine, Bern Sözleşmesi’ne taraf olan 50 ülke, Avrupa’da kurtların koruma statüsünün “kesinlikle korunan” yerine sadece “korunan” olarak değiştirilmesine onay verdi. Yabani hayvan ve bitki türlerinin korunmasına dair esasları belirleyen Bern Sözleşmesi, 1980’lerin başından bu yana yürürlükte bulunuyor. Bu sözleşme gereğince, “kesinlikle koruma” statüsündeki bir hayvanın kasıtlı olarak öldürülmesi, özgürlüğünden mahrum bırakılması veya rahatsız edilmesi yasaktı. Ayrıca, yabani hayvanların üreme alanlarına da dokunulamazdı. Ancak bu yeni değişiklikle, kurtların dokunulmazlığı ortadan kalkacak ve tehlike yaratan hayvanların belirli koşullar altında avlanabilmesinin önü açılacak.

Avrupa Birliği Komisyonu, bu düzenlemeleri “Habitat Direktifi”nde güncellemeyi planlıyor. Hollanda, Almanya ve Belçika hükümetleri, alınan karardan memnuniyet duyduklarını ifade ettiler. Hollanda hükümeti, insanlara, evcil hayvanlara ya da çiftlik hayvanlarına saldıran kurtlara karşı daha sert müdahale edilmesini öngören bir ulusal planı devreye sokmaya hazırlanıyor. Ancak Avrupa’daki Yeşil partiler ve hayvanseverler, bu değişikliğin sadece kurt avını değil, aynı zamanda Avrupa’nın doğal yaşamında tahribatın da önünü açacağı konusunda endişelerini dile getiriyor.

Türkiye’yi Etkiler Mi?

Türkiye, Bern Sözleşmesine taraf olan ülkeler arasında yer alıyor. Ancak, bu düzenlemenin değişmesi Türkiye’de kurtların avlanmasının serbest kalacağı anlamına gelmiyor. Şafak Arslan, Türkiye’de yaban hayvanlarının avcılığının Kara Avcılığı Kanunu ile düzenlendiğini belirtiyor. Türkiye’deki Merkez Av Komisyonu, avlanılabilecek yaban hayvanlarını ve bunların kotalarını her yıl yaz aylarında yayımlamaktadır. Arslan, Türkiye’de kurtlarla ilgili artan şikayetler olduğunu ancak henüz avlanmalarının önünün açılmasının gündemde olmadığını vurguluyor.

Türkiye, dünyada kurt sürülerinin yoğun olarak yaşadığı ülkelerden biri olarak biliniyor. Ancak Kuzey Doğa Derneği Başkanı Prof. Dr. Çağan Şekercioğlu’nun aktardığı bilgilere göre, insan baskısı nedeniyle Türkiye’deki kurtların yaşam süreleri kısalmakta. Türkiye’de yerleşim yerlerine yaklaşan kurtların insanlar tarafından öldürülme oranı oldukça yüksek. Şekercioğlu, hayvanların yaşam alanlarındaki yapılaşma baskısının da kurtlarla insanların daha sık karşı karşıya gelmesine neden olduğunu belirtiyor. 2019 yılında yapılan bir bilimsel araştırmada, Türkiye’de 2002-2017 yılları arasında insanlar ve kurtlar arasında 234 karşılaşmanın yaşandığı ifade edilmiştir. Kurtların en çok ev hayvanlarına, özellikle de keçi ve koyunlara saldırdığı belirtilmektedir.

Kaynak: Patronların Dünyası