Antalya’nın Kırk Merdivenleri: Tarihi ve Modern Sorunlar

Antalya’nın Tarihi Kırk Merdivenleri Sorunlarla Yüz Yüze

Antalya Körfez gazetesinin haberine göre, Türkiye’nin en önemli tarihi şehirlerinden biri olan Kaleiçi’nde, Helenistik Dönem’den başlayarak Roma, Bizans, Selçuklu, Beylikler, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerine ait izlerin yer aldığı tarihi surlar ve Kırk Merdiven, maalesef alkoliklerin ve evsizlerin mekanı haline gelmiştir.

Selçuk Mahallesi Merdiven Sokak’ta bulunan ve Kaleiçi ile Yat Limanı arasındaki önemli geçiş güzergahlarından biri olan Kırk Merdiven, 11’inci yüzyılda Venedikliler tarafından inşa edilmiştir. Bu merdiven, toplamda 44 basamaktan oluşmakta olup, altında yer alan iki geniş niş, uzun süredir evsizler veya alkolikler tarafından kullanılmaktadır. Her yıl binlerce yerli ve yabancı turistin ziyaret ettiği Kaleiçi ve Yat Limanı, bu nişlerin etrafında toplanan bir grup vatandaşın yaşamasından olumsuz etkilenmektedir.

Bölge esnafı, bu kişilerin sürekli alkol tükettiğini, çevreyi aşırı derecede kirlettiğini ve ziyaretçileri rahatsız ettiğini dile getirmektedir. Ayrıca, içtikleri alkollü içeceklerin şişelerini kırarak ortalığa atan bu kişiler nedeniyle Kırk Merdiven bölgesinde ciddi bir koku sorunu yaşanmakta. Esnaf, 1 haftadır polisi arayarak şikayetçi olduklarını ifade ederken, hiçbir müdahale yapılmamasından yakınıyor.

4 Aralık’ta Muratpaşa Kaymakamlığı’na iletilen bir şikayet üzerine bölgeye gelen ekipler, içeriye çadır ve yatak kurup burada yaşayan Yüksel Ö., Namık Kemal Ç., Semiramis Şimşek K. ve Sadık P. hakkında çevreye verdikleri rahatsızlıktan dolayı idari yaptırım tutanağı düzenlemiştir. Bu kişilerin bölgeden men edildiği de kaydedilmiştir. Zabıta ekipleri, bırakılan çöpleri temizleyerek, bölgeyi daha yaşanabilir hale getirmeye çalışmıştır.

Ancak, bölge esnafı sürekli bu sorunu yaşadıklarından ve şikayet ettiğinden dert yanmaktadır. Kaldırılan bu kişilerin 1-2 saat içinde yeniden buraya döndüğü belirtilmektedir. Kırk Merdiven’in iniş kısmındaki bazı taşların zarar gördüğü ve parçalandığı da gözlemlenmiştir. Tarihi merdivenlerin duvarlarına ve nişlerin içinde ciddi hasarlar verilmiştir. Polis ve zabıta ekipleri tarafından uzaklaştırılan bu kişilerin, birkaç saat sonra aynı yere dönüp yeniden yerleştiği bildirilmiştir. Esnaf, bu alanların demir parmaklıkla kapatılması gerektiğini önermektedir.

Kırk Merdiven’in Tarihi Önemi

Kırk Merdiven’in bu şekilde anılması, ünlü gezgin Evliya Çelebi’nin 1671-72 yıllarında kenti ziyaretine kadar uzanmaktadır. Limanın tarihi öneminin yanı sıra, Mısır ile dönemin Antalya’sı arasındaki yoğun ticaret nedeniyle 11’inci yüzyılda kenti işgal eden Venedikliler tarafından yapıldığı düşünülmektedir. Günümüzde de Yat Limanı ile Kaleiçi arasında önemli bir geçiş güzergahı olma özelliğini korumaktadır. Yat Limanı’nın orta noktasında bulunan basamaklar, yerleşimin akropolü niteliğindeki kuzey bölümünün liman tarafındaki sur duvarları boyunca uzanmaktadır.

En üst noktasında Kaleiçi’ne girişi sağlayan ve Geç Osmanlı Dönemi’ne kadar varlığı bilinen anıtsal kapıdan günümüzde eser kalmamıştır. Bu kapıyı Büyük Liman Kapısı olarak tanımlayan Evliya Çelebi, kapının üstünde ‘frenkpesend bir derviş’ tasvir edildiğini aktarmaktadır. Bu tasvirin, günümüzde Antalya Müzesi’nde korunan ve başının etrafında Yunanca ‘Gabriel’ yazısı bulunan kanatlı melek figürünün resmedildiği Erken Bizans Dönemi kabartması olduğu değerlendirilmektedir.

Kaynak: Antalya Körfez