Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek’in Cittaslow Koordinatörlüğü ve Sürdürülebilirlik Hedefleri

Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı’nın Yeni Görevi

Antalya Körfez gazetesinin haberine göre; Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı ve Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) üyesi Muhittin Böcek, merkezi İtalya’nın Roma şehrinde bulunan Cittaslow (Sakin Şehir) ağının Türkiye Koordinatörlüğü’ne seçilmiştir. Bu gelişme, Büyükşehir Belediyesi’nin geçtiğimiz Temmuz ayında Cittaslow’a sponsor olma teklifinin onaylanmasıyla mümkün hale gelmiştir. Başkan Böcek, 25 Ekim tarihinde Roma’da düzenlenen toplantıda Cittaslow Başkan Yardımcılığı ve Türkiye Koordinatörlüğü görevine getirilmiştir.

Cittaslow Felsefesi ve Hedefleri

Cittaslow felsefesi, korunmuş bir çevre ve yerel kültüre öncelik verilmesini savunmaktadır. Türkiye’nin resmi Cittaslow internet sayfasında bu felsefe şu şekilde özetlenmiştir: “Yaşamın hızlanması, insanların daha hızlı yemek yemek, alışveriş yapmak ve ulaşıma daha hızlı erişmek için sürekli bir koşuşturma içinde olmalarına neden olmaktadır. Bu durum, yerel bakkallar ve manavlar yerine alışveriş merkezlerinin, çocukların oyun alanları yerine otoparkların, geniş otoyolların daha fazla yer kaplamasına yol açmıştır. Modern yaşamın getirdiği hava kirliliği, trafik, yalnızlık ve sağlıksız gıda tüketimi, insanın kısıtlı yaşam süresini tehdit eden unsurlar haline gelmiştir.”

Yeşil Badanacılık ve Sürdürülebilirlik Sorunları

Türkiye’deki yerel yönetimler ve büyük şirketler tarafından sıkça başvurulan “yeşil badanacılık” yöntemi, çevre ve doğa konularını birer etiket haline getirirken, uygulamaların çoğu zaman sözlerle örtüşmediği görülmektedir. Bu durum, çevresel sorunlarla mücadelede etkili bir yaklaşım geliştirilmesini engellemektedir.

Başkan Böcek’in Karbon Nötr Hedefi

Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek, 13 Eylül 2022 tarihinde açıkladığı iklim eylem planında Antalya’nın iklim dostu bir şehir olacağını belirterek, “Nötr karbon Antalya hedefimiz için bir yol haritası hazırladık. 2030 yılında karbon emisyonlarının %40 oranında azaltılması, 2050 yılında ise karbon nötr bir şehir olma hedefimiz var.” şeklinde ifadelerde bulunmuştur. Bu eylem planı, iklim değişikliğinin olumsuz etkilerinin en aza indirilmesine katkı sağlamayı amaçlamaktadır.

Otomobil Bağımlılığının Azaltılması

Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin 2025 yılı Performans Programı’nda, 2021 yılında çıkarılan “On İkinci Kalkınma Planı”na atıfta bulunularak, “Karbon ayak izinin azaltılması için otomobil bağımlılığının düşürülmesi ve toplu taşımanın teşvik edilmesi” gerektiği vurgulanmaktadır. Ancak, Başkan Böcek’in hedefleri ile kurum içindeki uygulamalar arasında çelişkiler yaşandığı gözlemlenmektedir.

Bütçe Verileri ve Araç Kiralama Maliyetleri

Başkan Böcek döneminde, akaryakıt kullanımı ve araç kiralama bütçesi rakamları dikkat çekmektedir. 31 Mart 2019 ile Kasım 2024 tarihleri arasında geçen yaklaşık 6 yıllık dönemde, Antalya Büyükşehir Belediyesi ve Antalya Su ve Atıksu İdaresi Genel Müdürlüğü (ASAT) toplamda 4 milyar 153 milyon 920 bin 718 TL harcama yapmıştır. Bu harcamalar, sürdürülebilirlik hedefleri ile çelişmektedir.

Personel ve Araç Sayısı

Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin 2025 Yılı Performans Programı’na göre, kurumda toplam 1682 araç bulunmaktadır ve bunlardan 899’u kiralıktır. Kamyonlar ve diğer iş makineleri de dahil edildiğinde, toplam araç sayısı 1075’e ulaşmaktadır. 2024 yılı için kamu personeli sayısının 2349 olduğu göz önüne alındığında, neredeyse her bir personele birden fazla araç düştüğü görülmektedir.

ASAT’ın İhale Verileri ve Bütçe Durumu

ASAT’ın son 6 yılda yaptığı akaryakıt alımı ve araç kiralama ihalelerini kazanan firmaların genellikle aynı olması dikkat çekmektedir. EKAP verilerine göre, ASAT’ın toplam 414 ihalesinde ödediği miktar 8.5 milyar TL olarak belirlenmiştir. Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin 2025 yılı bütçesi ise 39 milyar TL, ASAT’ın bütçesi ise 27 milyar TL olarak açıklanmıştır. Bu bütçeler, birçok bakanlığın bütçesinden daha yüksektir.

Sayıştay Raporu ve Soru İşaretleri

Sayıştay’ın ASAT’a yaptığı 2023 yılı denetim raporunda, araç kiralama ihalelerinde bazı teknik eksiklikler tespit edilmiştir. Özellikle “4×2 pick-up” araçların fiyatlandırma ve ihale şartlarının hatalı hesaplandığı belirtilmiştir. Raporun sonuçları, kamu kaynaklarının etkin kullanılmadığını ve yersiz harcamaların önüne geçilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır.

Kaynak: Antalya Körfez