Türkiye’nin İlk Kuantum Bilgisayarı QuanT Tanıtıldı

Türkiye’nin İlk Kuantum Bilgisayarı Tanıtıldı

Türkiye’nin ilk kuantum bilgisayarı olan QuanT, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın katılımıyla TOBB ETÜ Teknoloji Merkezi’nde gerçekleştirilen tanıtım töreniyle duyuruldu. Törende konuşan Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii (SSB) Başkanı Haluk Görgün, teknolojik bağımsızlığın ve ülkenin savunma ile ekonomideki gücünün, derin teknolojilerdeki gelişmelerle doğrudan ilişkili olduğunu vurguladı.

Görgün, savunma sanayisi sektörünün büyüklüğünün geçen yıl 15 milyar dolar olduğunu, bunun 3 milyar dolarının derin teknolojiler ve hızlı ürüne dönüşebilecek yatırımlara ayrıldığını ifade etti. Ayrıca, SSB’nin yalnızca Ar-Ge projelerine teşvik sağlamadığını, üniversitelerden KOBİ’lere kadar çeşitli destek programlarının mevcut olduğunu belirterek, “Bu programlar, kredilerle de destekleniyor. Bu sene ileri teknolojileri geliştirmemize katkı sağlayacak 25 milyon dolara kadar kredileri değerlendireceğiz.” dedi.

Kuantum yol haritası kapsamında kısa vadede ürün geliştirebilecekleri bazı projeleri önceliklendirdiklerini kaydeden Görgün, “Bunlardan biri Mikrodalga Kuantum Radar Bileşenleri Geliştirilmesi (KUDAR) Projesi. Daha önceki Savunma Sanayii İcra Komitesinde alınan kararla, Süperiletken Çip Üretim Merkezi’ni kurarak bu alanda bir mükemmeliyet merkezi oluşturacağız. Akademik birikimle birlikte süper iletken çip üretimi için en doğru kararı vererek ülkemize bu yeteneği kazandıracağız.” şeklinde konuştu.

Türkiye’nin önemli kurumlarının kuantum alanında çalıştığını belirten Görgün, 2035 yılı itibarıyla kuantum teknolojilerinin pazar büyüklüğünün 2 trilyon dolara ulaşmasının öngörüldüğünü ifade etti.

KUANTUM BİLGİSAYARA SAHİP OLMAKTA SIRALAMADA ÜÇÜNCÜYÜZ

TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu da TOBB ETÜ Teknoloji Merkezi’nin, 6 farklı mühendislik disiplininin bir arada bulunduğu dünyadaki tek merkez olduğunu belirtti. Bu merkezde araştırmacıların yetiştirilip teknolojilerin geliştirildiğini, daha sonra bu teknolojilerin ürün haline getirilip ticarileştirildiğini anlattı. Hisarcıklıoğlu, Türkiye’nin ilk kuantum bilgisayarı QuanT’ın burada geliştirildiğini vurgulayarak, “QuanT, yani ‘Quantum Computer of TOBB ETÜ’, Türkiye’nin teknoloji vizyonunu ileriye taşıyan önemli bir semboldür. Türkiye, kuantum bilgisayar geliştiren dünyadaki sayılı ülkeler arasına girdi. Şu an dünyada kuantum bilgisayar teknolojisine sahip yalnızca 15 ülke bulunmaktadır. Biz, bu teknolojiye sahip olan az sayıda ülkeden biri olmanın haklı gururunu yaşıyoruz.” dedi.

Kuantum bilgisayarların, hesaplama gücünü klasik bilgisayarların ötesine taşıyan ve geleceği şekillendiren bir teknoloji olduğunu ifade eden Hisarcıklıoğlu, bu teknolojinin süper bilgisayarlarla bile on yıllar süren işlemleri dakikalar içinde çözme potansiyeline sahip olduğunu belirtti. “Bu teknoloji, kriptografi, yapay zeka, ilaç geliştirme, enerji optimizasyonu ve iklim modelleme gibi alanlarda çığır açacak çözümler sunacaktır. QuanT’ın sağladığı işlem gücü, savunma sanayisinden finansal teknolojiye, mobiliteden siber güvenliğe kadar birçok stratejik alanda ülkemizin küresel rekabet gücünü artıracaktır. Aynı zamanda QuanT’ın sahip olduğu altyapı, yerli algoritmaların geliştirilmesi ve Türkiye’nin bu alandaki liderlik konumuna erişmesi için kritik bir adım olacaktır.”

Teknoloji üretiminin yalnızca büyük ülkelerin tekelinde olmadığını, Türkiye’nin de bu yarışta güçlü bir oyuncu olduğunu dünyaya gösterdiğini vurgulayan Hisarcıklıoğlu, “Kuantum teknolojilerini yalnızca bir bilim dalı olarak değil, ekonomimizi büyüten bir güç olarak da görüyoruz. Girişimcilerimiz ve KOBİ’lerimiz için bu teknoloji yeni ufuklar açacaktır. Bugün buradan gençlerimize bir çağrıda bulunmak istiyorum. Gelin, bu büyük teknoloji devriminin bir parçası olun. Şimdiki hedefimiz SSB’nin kıymetli destekleri ile Aselsan ve TOBB ETÜ tarafından kurulacak ‘Süperiletken Çip Üretim Merkezi’dir. Bu adım, daha yüksek kapasiteli kuantum bilgisayarların geliştirilmesinin kapısını aralayacaktır.”

DIŞA BAĞIMLILIĞI AZALTMAK İÇİN ÖNEMLİ BİR ADIM

TOBB ETÜ Rektörü Prof. Dr. Yusuf Sarınay, üniversitenin son yıllarda kuantum teknolojileri ve ilgili alanlardaki çalışmalara öncelik verdiğini ifade etti. Kuantum bilgisayar çalışmalarını destekleyecek, süper iletken çiplerin yerli ve milli üretimini sağlamak amacıyla Süperiletken Çip Üretim Merkezi’nin kurulması için bilgi birikimi açısından hazır olduklarını bildiren Sarınay, “Geleceğin teknolojik altyapısını şekillendirecek kuantum bilgisayar, aynı zamanda ülkemizin teknolojik gelişimine de önemli katkılar sağlayacak ve böylece dışa bağımlılığımızın azaltılması hamlesine büyük bir ivme kazandıracaktır.” dedi.

Kuantum bilgisayarlar, klasik bilgisayarlardan farklı olarak işlemleri “bit” yerine “kuantum bitleri” (kubit) ile gerçekleştiriyor. Kuantum bilgisayar alanındaki araştırmaların en önemli hedeflerinden biri, klasik bilgisayarlarla çözülmesi binlerce yıl alacak şifrelenmiş bilgileri hızla çözebilecek teknolojiler geliştirmek olarak gösteriliyor. Türkiye’de süper iletken kuantum teknolojileri alanında 2010 yılından beri yürütülen çalışmalar QuanT ile önemli bir başarıya ulaştı. Bu kapsamda TOBB ETÜ, 5 kubit sistemli kuantum bilgisayarı QuanT’ı devreye aldı. Yerli bir kuantum bilgisayara sahip olmak, algoritma geliştiricilerin bu teknolojinin detaylarına daha derinlemesine erişim sağlamasına olanak tanıyacak ve Türkiye’nin kendi altyapısı üzerinde özgün algoritmalar geliştirmesine imkan verecektir. QuanT, en gelişmiş bilgisayarlardan bile milyonlarca kat daha hızlı işlem yaparak büyük miktardaki veriyi aynı anda işleyebilecek. Ayrıca, Türkiye’nin kuantum ekosisteminin oluşturulmasına da öncülük edecek.

Kuantum çözümleri, siber güvenlik, yapay zeka ve optimizasyon gibi alanlarda yerli algoritmalarla güçlendirilerek, Türkiye’nin teknolojik bağımsızlığını sağlama yolunda önemli bir rol üstlenecektir.

Kaynak: Patronların Dünyası