İnsan Yapımı Mega Yapıların Dünya’nın Dönüşüne Etkileri

İnsan Yapımı Mega Yapıların Dünya’nın Dönüşü Üzerindeki Etkileri

chip.com.tr’nin haberine göre, insan yapımı devasa yapılar, Dünya’nın dönüş hızında beklenmedik değişikliklere neden olabilir. Bu durum, uzun zamandır tartışılan bir konu olmasına rağmen, dev yapılarla ilgili bilimsel merak devam ediyor.

NASA bilim insanı Dr. Benjamin Fong Chao, özellikle Çin’deki Üç Boğaz Barajı gibi 185 metreden yüksek olan mega yapıların, Dünya’nın dönüşünü 0,06 mikrosaniye kadar yavaşlatma potansiyeline sahip olduğunu belirtiyor. Bu süre ilk bakışta çok kısa gibi görünse de, Dünya’nın dönüşü ile ilgili söz konusu olduğunda, saniyenin milyarda biri bile gezegenimizin denge ve düzeni üzerinde önemli etkilere yol açabilir.

Ayrıca, Chao ve diğer araştırmacıların hesaplamalarına göre, bu tür insan yapımı mega yapıların, Dünya’nın kutuplarının konumunu da etkileyebileceği öne sürülüyor. NASA’nın 2005 yılında yayımladığı bir rapora göre, baraj gibi büyük yapıların kütlesi, Dünya’nın kutuplarının iki santimetre kadar kaymasına neden olabilir. Bu değişim ilk bakışta önemsiz görünse de, Dünya’nın dönüş hızındaki diğer değişikliklerle bir araya geldiğinde, dikkate değer bir durum oluşturabilir.

İnsan yapımı mega yapıların, Dünya’nın dönüşü üzerindeki etkilerini daha iyi anlamak için matematiksel bir inceleme yapmak gerekiyor. Üç Boğaz Barajı dolduğunda, yerel kütlesi ve bu kütlenin Dünya’nın dönüş hattından olan uzaklığı artar. Bu durum, bilim insanlarının ‘eylemsizlik momenti’ olarak adlandırdığı kuvvetin artmasına yol açar ve bu da Dünya’nın dönüşüne karşı çok küçük bir direnç oluşturur.

Ayrıca, Dünya’nın her zaman korunan açısal momentumuna da dikkat etmemiz gerekiyor. Açısal momentum, değişmeyen bir değer olduğu için, sabit kalabilmesi adına diğer faktörlerin değişmesi şarttır. Dolayısıyla, Dünya’nın dönüş hızındaki herhangi bir değişim, diğer dinamikleri de etkilemektedir. Kütlenin uzaklığı arttığında, nesne aynı açısal momentumu korumak için yavaşlamak zorundadır. Öte yandan, kütlenin uzaklığı azaldığında, nesne açısal momentumunu korumak için hızlanmalıdır. Bu açıklama, insan yapımı mega yapıların Dünya’nın dönüş hızını etkileme mekanizması için de geçerlidir. Barajın kütlesi arttıkça (içindeki su miktarı da arttıkça), Dünya’nın açısal momentumunun sabit kalabilmesi için yavaşlaması gerekir.

Diğer insan yapımı yapılar da, daha küçük ölçeklerde olsa bile, Dünya’nın dönüşü üzerinde etkili olabilir. Tüm bu etkilere baktığımızda, bizler için belki de çok az değişiklikler söz konusu olsa da, bu etkiler uzun zaman dilimlerinde büyük sonuçlar doğurabilir.

Kaynak: Chip