Süper böceklerin 25 yılda 40 milyon insanı öldürmesi bekleniyor

Bu hafta yayınlanan yeni bir raporda bilim insanları, ilaca dirençli bakteriyel enfeksiyonların önümüzdeki 25 yıl içinde 39 milyondan fazla insanı doğrudan öldüreceğini tahmin ediyor.

Ayrıca, antimikrobiyal dirence (AMR) karşı önemli önlemler alınmadığı takdirde, süper böceklerin 2050 yılına kadar yılda yaklaşık dokuz milyon ölümün sebebi olacağını hesapladılar.

Antimikrobiyal Direnç Üzerine Küresel Araştırma (GRAM) Projesindeki bilim insanları tarafından yürütülen çalışma Pazartesi günü The Lancet dergisinde yayımlandı. GRAM projesi, İngiltere’deki Oxford Üniversitesi ile Washington Üniversitesi’ndeki Sağlık Ölçümleri ve Değerlendirme Enstitüsü (IHME) arasındaki bir işbirliği ile kuruldu. Bu projenin Wellcome Trust ile Bill ve Melinda Gates Vakfı gibi diğer kuruluşlardan da fon aldığını hatırlatalım. Sonuçlara bu bilgiyle yorumlamak da önemli.

2022 yılında ilaca dirençli enfeksiyonların doğrudan sebep olduğu ölümleri (2019 yılında 1,2 milyon ölüm) tahmin eden bir çalışmanın ardından GRAM projesindeki bilim insanları ikinci kez bir rapor yayınladı. Bu kez araştırmacılar, antibiyotik direncinin ölüm oranlarımız üzerindeki hem geçmiş hem de gelecekteki etkisini incelemek için dünya genelinde toplanan ilgili verileri kullandılar. Hastane kayıtları veya antibiyotik kullanım verileri gibi çeşitli kaynaklardan elde edilen 520 milyon bireysel kaydı analiz ederek, 204 ülkede her yaştan insan üzerinde 11 geniş enfeksiyon türünün (menenjit gibi), 22 spesifik mikrobun ve 84 farklı mikrop-ilaç etkileşiminin etkisini tahmin ettiler.

Araştırmacılar, 1990’dan 2021’e kadar ilaca dirençli enfeksiyonların 1990’da 1,06 milyon ve 2021’de 1,14 milyon ölümle yılda bir milyondan fazla insanın doğrudan ölümüne yol açtığını tahmin ediyor.

Çocuklar güvende ama yaşlılar için risk büyük

Bu enfeksiyonlar bazı yıllarda yaklaşık beş milyon ölüme yol açacak kadar yaygınlaşabilmiş. Ancak ölüm sayıları 2019’a göre 2021’de biraz düştü. Olumlu açıdan bakıldığında, beş yaş altı çocuklarda süper böceklere bağlı ölümler 1990 ile 2021 yılları arasında %50 oranında büyük ölçüde azalmış ve araştırmacılar bu eğilimin önümüzdeki 25 yıl boyunca devam edeceğini öngörmektedir. Ancak genel olarak ölümler, özellikle yaşlı ve daha savunmasız insanlar arasında, yakın geleceğimizde muhtemelen artacak ve yaklaşık 40 milyon insanın bakteri enfeksiyonuyla hayatını kaybedebileceği düşünülüyor.