1800 yıllık antik yol üzerinde gerçekleştirilen kaçak şantiye tahribatı, tarihimize ve kültürel mirasımıza tehdit oluşturuyor. Bu önemli konuyu keşfedin ve antik yolun korunması için neler yapılabileceğini öğrenin.
Antalya’nın Aksu ilçesinde yer alan 1800 yıllık antik yol, kaçak bir şantiye kurularak kum ve çakıl yığılmasıyla tahrip ediliyor. Antalya Körfez gazetesinin haberine göre, bu durumla ilgili yapılan başvurulara yanıt veren Kültür ve Turizm Bakanlığı, “Sit Alanlarında Kurulumuzdan izinsiz herhangi bir uygulamada bulunulmaması gerektiğinin Belediyelere hatırlatılmasına” dair Kurul kararını sadece paylaşmakla yetindi. Ancak ağır işleyen bürokratik süreçler nedeniyle kültürel mirasa yönelik tahribatlar devam ediyor. Şikâyete konu olan Perge-Magydus arasındaki antik yol üzerindeki kum yığınlarının, Kurul kararının üzerinden iki hafta geçmesine rağmen hâlâ kaldırılmadığı gözlemlendi.
Antalya’da bulunan Perge antik kenti ile Lara bölgesindeki liman kenti Magydus arasında ulaşımı sağlayan 1800 yıllık antik yol, M.S. II. yüzyılda Roma döneminde karstik kayaların kesilmesiyle inşa edilmiştir. Ancak, bu antik yolun güney ucu tamamen kapanmış durumda. İzinsiz olarak gerçekleştirilen bu uygulamanın derhal ortadan kaldırılması talep ediliyor.
Kültürel miras gönüllüsü Orhan Deniz Kaplan, antik yoldaki tahribatı belgeleyerek Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’na başvuruda bulundu. Kaplan, tahribatın durdurulmasını talep etti.
Yaklaşık bir ay önce yapılan başvuruya yanıt veren Kültür ve Turizm Bakanlığı, söz konusu talebin Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’ne iletildiğini bildirdi. Koruma Bölge Kurulu’nun 15 Kasım 2024 tarihinde yapılan toplantısında, tescilli Antik Yol ve koruma alanında izinsiz olarak kum-çakıl malzeme yığıldığı, iki adet konteyner ve briket malzemeden bir yapı ile demir profil malzemeden bir çardak yapıldığı tespit edilmiştir. Bu durumla ilgili sorumlular hakkında yasal işlemler başlatıldığı duyuruldu.
Aksu ilçesine bağlı Kevşirler ve Mandırlar Mahalleleri sınırlarında bulunan antik yol, 1996 yılında ‘korunması gerekli eski eser’ olarak tescil edilmiştir. Kurul kararı, 2014 yılında güncellenen koruma sınırlarında izinsiz uygulamaların yapıldığına dikkat çekti. Kararda, “Tescilli Antik Yol ve koruma alanında izinsiz olarak kum-çakıl malzeme yığıldığı, iki adet konteyner ve briket malzemeden yapı ile demir profil malzemeden çardak yapıldığı, bu uygulamaları yapan ve yaptıranlar hakkında 2863 Kanun uyarınca suç duyurusunda bulunulduğu anlaşıldı. Koruma Alanında yığılı bulunan kum-çakıl malzemenin Müze Müdürlüğü denetiminde kaldırılması ve antik yolun orijinal dokusunun ortaya çıkarılması gerekmektedir.” ifadelerine yer verildi.
Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 15 Kasım’da aldığı bu kararın üzerinden iki hafta geçmesine rağmen, antik yol üzerindeki kum yığınlarının kaldırılmadığı dikkat çekiyor. Son yıllarda inşaat patlaması yaşanan Altıntaş bölgesindeki tarihi yapının çevresinde birçok bina yükseliyor.
M.S. 2. yüzyıla tarihlenen antik yol ve köprü kalıntısının, Perge ile Lara sahilindeki liman kenti Magydus arasındaki ulaşımı sağlamak amacıyla inşa edildiği düşünülmektedir. Antik yolun günümüze ulaşan bölümü, bölgede bulunan kayalar kesilerek yapılmıştır. Zeminde tekerlek izlerinin görülebildiği, iki yanında yürüyüş platformları da içeren 6 metre genişliğindeki tarihi yolun güney kısmına tonlarca kum yığıldığı için yaklaşık 3 metrelik bölümü tamamen kapanmış durumda.
Fotoğraflar: (Orhan Deniz Kaplan)
Kaynak: Antalya Körfez